Co to jest stopa cukrzycowa?

Stopa cukrzycowa co to jest? Przyczyny stopy cukrzycowej?

Cukrzyca jest chorobą na którą cierpi coraz więcej osób. W przebiegu tej podstępnej choroby pojawia się szereg powikłań, które mogą mieć odległe następstwa. Wśród nich można wyróżnić stopę cukrzycową. Długo utrzymujący się stan hiperglikemii to jedna z przyczyn pojawienia się stopy cukrzycowej. Może ona prowadzić do uszkodzenia naczyń krwionośnych oraz nerwów obwodowych a także do rozwoju zmian miażdżycowych w naczyniach krwionośnych. Wszystkie te zmiany oraz brak prawidłowej pielęgnacji stóp może prowadzić do rozwoju stopy cukrzycowej. Z tego względu coraz częściej w skutecznym leczeniu cukrzycy dużą rolę zaczyna odgrywać prawidłowa pielęgnacja stóp. Jej brak może powodować pojawienie się u cukrzyków trudno gojących się ran, modzeli czy problemu pękających pięt. Mogą również pojawić się grzybice czy też wrastające paznokcie.

Można wyróżnić następujące rodzaje stopy cukrzycowej:

• neuropatyczną – uszkodzenie nerwów obwodowych na skutek przewlekłej hiperglikemii czego efektem jest zaburzone odczuwanie bodźców. Taki chory nie odczuwa bólu czy też zmian temperatury. Wczesne objawy stopy cukrzycowej neuropatycznej często są mało specyficzne oraz bagatelizowane przez pacjentów.
• naczyniową (niedokrwienną) – wywołaną zmianami w obrębie naczyń krwionośnych kończyn dolnych. Zaburzenia przepływu krwi sprawiają, że nie dopływa ona do miejsc najbardziej oddalonych w skutek czego w tych obszarach pojawia się niedokrwienie. Efektem tego jest brak właściwego odżywiania komórek i tkanek a co za tym idzie nieprawidłowe ich funkcjonowanie a w konsekwencji nawet obumarcie.
• mieszaną – najczęściej występujący rodzaj stopy cukrzycowej. U tych chorych diagnozowane jest jednoczesne uszkodzenie nerwów jak i miażdżyca naczyń krwionośnych.

Kiedy powinno odwiedzić się podologa?

Podolog to specjalista od pielęgnacji stóp, którego każdy człowiek profilaktycznie powinien odwiedzać co 3-4 miesiące. Regularne wizyty w gabinecie podologicznym mają na celu redukcję ryzyka wystąpienia problemów lub ich wczesne rozpoznanie. Dodatkowo wykwalifikowany podolog na podstawie obserwacji pacjenta jest wstanie zwrócić uwagę na pierwsze niepokojące objawy sugerujące możliwość pojawienia się cukrzycy.

Objawy charakterystyczne dla stopy cukrzycowej:

• palec cukrzycowy – różnego rodzaju zmiany na palcach stóp. Mogą się one objawiać w postaci niedużych ran, zgrubień czy nagniotków. Nie jest to określenie medyczne.
• plamy cukrzycowe na nogach – na skutek wylewów krwi z naczyń
• duże odciski widoczne na stopach u cukrzyka

Pacjent ze stopą cukrzycową u podologa.

Doświadczony podolog jest w stanie bardzo wiele wyczytać ze stanu stóp i paznokci pacjenta. Mówi się, że “stopy są zwierciadłem, w którym odbijają się choroby”. Potwierdzono, że odpowiednia oraz co ważne systematyczna pielęgnacja stóp jest w stanie zmniejszyć ryzyko pojawienia się zmian makroangiopatycznych – czyli zespołu stopy cukrzycowej. Uważa się, że codzienna samokontrola oraz właściwa pielęgnacja stanowi klucz do skutecznej walki z problemem stopy cukrzycowej.

Gdzie leczyć stopę cukrzycową?

Podolog to specjalista, który w zakresie swoich kompetencji rozpoznaje zmiany na stopach, odpowiednio je zabezpiecza i odsyła do osoby zajmującej się leczeniem ran. W Polsce leczeniem ran zajmują się wykwalifikowane pielęgniarki oraz lekarze specjaliści z dziedziny chirurgii. Podolog w swoim gabinecie jest w stanie zniwelować stany zapalne w obrębie wałów paznokciowy wywołane przez wrastające paznokcie. Dodatkowo podolog może zastosować odpowiednie odciążenie, które umożliwi podjęcie właściwej terapii.

Bardzo często, klientami gabinetów podologicznych są osoby stosujące złuszczające skarpetki na stopy czy też plastry na odciski, które to w swoim składzie zawierają kwas salicylowy i mogą doprowadzić do pojawienia się podrażnień skóry odparzeń a nawet ran.

Leczenie stopy cukrzycowej.

Proces leczenia stopy cukrzycowej powinien być prowadzony w sposób kompleksowy. Z tego względu w terapię powinni być zaangażowani różni specjaliści: diabetolog, chirurg, , dermatolog, rehabilitant, pielęgniarka, ortopeda oraz podolog.

Leczenie stopy cukrzycowej należy rozpocząć od wyrównania metabolicznego cukrzycy czyli najprościej mówiąc skorygowania nawyków żywieniowych oraz wprowadzenia odpowiedniej. Bardzo istotne jest również przyjmowanie odpowiednich leków zaleconych przez diabetologa. W niektórych stadiach zaawansowania konieczna jest interwencja chirurgiczna oraz stosowanie antybiotyków. Przydatne jest również właściwe odciążenie chorej kończyny. Terapia stopy cukrzycowej jest procesem rozłożonym w czasie.

Konsekwencje zespołu stopy cukrzycowej (ZSC).

Neuropatia cukrzycowa stanowi jedno z powikłań cukrzycy. Charakteryzuje się zaburzeniami czucia w obrębie stóp. Na skutek utrzymującej się przez długi czas hiperglikemii dochodzi do zniszczenia zakończeń nerwowych. Następstwem neuropatii cukrzycowej są zmiany anatomiczne i funkcjonalne w obrębie stóp, które mogą prowadzić nawet do pojawienia się deformacji stopy. Efektem tego może być nadmierne wysklepienie stopy lub nadmierne jej opadanie. Bardzo często u takich pacjentów obserwowane są palce młoteczkowate, które w trakcie przemieszczania się nadmiernie trą o powierzchnię. Chory na skutek neuropatii nie odczuwa bólu to w konsekwencji powoduje powstawanie rozległych ran. W takie sytuacji jeśli problem nie zostanie szybko zdiagnozowany może w niedługim odstępie czasu doprowadzić do amputacji stopy.

Zabiegi na stopach z zespołem stopy cukrzycowej powinien wykonywać podolog?

Podolog to osoba doskonale przygotowana do wykonywania zabiegu u osób z ZSC. W swoim gabinecie posiada specjalistyczne narzędzia podologiczne, frezarkę z pochłaniaczem, opatrunki aktywne, odciążenia czy odpowiednie wkładki. Bardzo istotne jest aby specjalista podolog korzystając ze swojej wiedzy dobrał dla danego pacjenta odpowiednie preparaty i regularnie kontrolował stan stóp i paznokci osoby chorej. Preparaty do pielęgnacji stóp osób z cukrzycą dostępne są w sklepach podologicznych oraz dobrych gabinetach.

Jak zapobiegać zakażeniu rany w zespole stopy cukrzycowej?

W zapobieganiu zakażeniu rany, kluczową rolę odgrywa skuteczna dezynfekcja przy pomocy odpowiedniego antyseptyku. Bardzo ważne jest aby pacjent stosował się do zaleceń oraz używał konkretnych produktów.

Wielu pacjentów zmiany opatrunków dokonuje w domu. W trakcie tej procedury należy przestrzegać podstawowych zasad higieny:

• dokładne umycie rąk przed i po zmianie opatrunku
• dezynfekcja dłoni
• zmiana opatrunku powinna odbywać się w rękawiczkach
• higieniczne warunki
• umyć ranę stosując dedykowane preparaty w celu redukcji liczby bakterii jak np. Prontosan,
• po umyciu ranę zdezynfekować oraz zaaplikować dedykowany opatrunek.